در میدان رقابت میان کسب‌وکارهای آنلاین برای رسیدن به صفحه اول گوگل، الگوریتم‌های مختلفی نقش دارد که یکی از آن‌ها الگوریتم پیج رنک گوگل است. الگوریتم گوگل PageRank یکی از قدیمی‌ترین الگوریتم های گوگل محسوب می‌شود که از گذشته تا کنون، نقش مهمی در رتبه بندی سایت ها داشته است. بسیاری از کاربران فکر می‌کنند که نقش این الگوریتم پس از آن که گوگل برای پیج رنک صفحات سایت اهمیت کمتری قائل شد، کم رنگ شده اما واقعیت این است که هنوز هم یکی از معیارهای مهم گوگل برای رتبه بندی سایت های مختلف است. در ادامه، به بررسی کامل تأثیر پیج رنک در سئو می پردازیم و هرچیزی که لازم است در مورد الگوریتم پیج رنک بدانید را بررسی می‌کنیم.
الگوریتم پیج رنک چیست؟
الگوریتم پیج رنک گوگل یکی از الگوریتم‌های مهم در سئو است که نقش مهمی در رتبه‌بندی صفحات سایت دارد. این الگوریتم در سال 1998 توسط لری پیج و سرگئی برین به عنوان بنیان گذاران گوگل در دانشگاه استنفورد طراحی شد و در طی سالیان گذشته همیشه در حال توسعه بوده است. در سال های اول این الگوریتم نقش بسیار مهمی در رتبه بندی سایت‌ها داشت! به‌طوری‌که هر سایتی با پیج رنک بهتر، رتبه‌های اول را کسب می‌کرد اما به مرور زمان، الگوریتم های دیگر هم در رتبه‌بندی صفحات سایت نقش مهمی پیدا کردند.
اما نحوه عملکرد آن چگونه است؟ گوگل در سال‌های اول توسعه این الگوریتم اعتقاد داشت هر چقدر تعداد لینک‌های دریافتی یک صفحه از سایت‌های دیگر بیشتر و باکیفیت‌تر باشد، آن صفحه معتبرتر است و باید رتبه های اول گوگل را بگیرد. اگر بخواهیم خیلی ساده تر این موضوع را بررسی کنیم، باید بگوییم که هر سایت از دیدگاه گوگل مانند یک رأی بود! هر چقدر رأی‌های دریافتی از سایت‌های دیگر (لینک‌های دریافتی) بیشتر باشد، آن سایت معتبرتر و جایگاه آن رتبه‌های اول گوگل است. در این صورت کاربران هم به اطلاعات مفید و ارزشمند سایت‌های معتبرتر دسترسی پیدا می‌کردند که اهمیت بسیار زیادی داشت.
امتیاز پیج رنک به چه صورت محاسبه می‌شود؟
یکی از مهم‌ترین مسائلی که لازم است در مورد الگوریتم PageRank بدانید، نحوه محاسبه آن است! محاسبه پیج رنک چگونه انجام می‌شود؟ محاسبه پیج رنک گوگل از طریق فرمول ریاضی و یک مفهوم مهم به‌نام «جهش تصادفی» انجام می‌شود. این مفهوم می‌گوید ک اگر یک کاربر تصادفی روی لینک‌های صفحه کلیک کند، وارد صفحات دیگر می‌شود. حال اگر چندین بار روی لینک‌های یک صفحه کلیک کند، به‌صورت تصادفی وارد یک سایت جدید می‌شود که در واقع مفهوم جهش تصادفی است. در واقع همان مفهوم احتمال کلیک شدن روی لینک و هدایت شدن کاربران به سمت صفحه سایت موردنظر است.
عوامل موثر در پیج رنک صفحات سایت عبارتند از:
- جهش تصادفی: هر چقدر احتمال کلیک شدن بیشتر باشد، پیج رنک بهتری دریافت می‌کنید.
- لینک‌های داخلی: استراتژی لینک‌سازی داخلی قوی‌تر، به بهبود پیج رنک صفحات کمک می‌کند.
- تعداد انکرتکست‌ها: هر چقدر تعداد لینک‌های دریافت از طریق یک انکر تکست خاص بیشتر باشد، رتبه بهتری در گوگل دریافت می‌کنید.
- لینک‌های نوفالو (NoFollow): وجود لینک‌های نوفالو در یک پیج کمک می‌کند تا همه اعتبار به لینک‌های Follow عبور کند و در نهایت آن صفحه پیج رنک خوبی داشته باشد.
از میان موارد بالا جهش تصادفی و تعداد انکرتکست‌ها (لینک‌های دریافتی) نقش مهمی در پیج رنک صفحات سایت دارند.
نحوه عملکرد الگوریتم پیج رنک
یکی از مهم‌ترین مسائلی که لازم است در مورد این مفهوم بدانید، نحوه عملکرد پیج رنک است. همان‌طور که در بخش قبلی اشاره کردیم، بخشی از امتیاز یک صفحه بر اساس لینک‌های وارد شده به آن صفحه و بخش دیگر بر اساس تصادفی بودن ورود کاربر محاسبه می‌شود. در چنین شرایطی حتی صفحاتی که لینک‌های زیادی ندارند هم شانس زیادی برای دیده شدن خواهند داشت. فرمول محاسبه پیج رنک گوگل به‌صورت زیر است:
- B1 تا Bn: صفحات بک‌لینک صفحه موردنظر (A) هستند.
- Ui: رتبه صفحاتی که از آن‌ها لینک دریافت کرده‌‌اید.
- Uj: تعداد لینک خروجی از صفحات مختلف است.
- d: عددی ثابت بین 0 تا 1 است.
- N: تعداد کل صفحات وب است.
همچنین مثال زیر به درک بهتر پیج رنک صفحات کمک زیادی می‌کند:
- صفحه A: صفحه A به دو صفحه دیگر B و C لینک داده است.
- صفحه B: صفحه B فقط به صفحه C لینک داده است.
- صفحه C: صفحه C به هیچ صفحه‌ای لینک نداده است.
بر اساس نحوه عملکرد پیج رنک، صفحه A چون به هر دو صفحه لینک داده امتیازی نمی‌گیرد اما امتیاز دو صفحه دیگر را افزایش می‌دهد. صفحه B چون یک لینک دریافتی و یک لینک خروجی داشته، امتیاز کمتری نسبت به صفحه C می‌گیرد. صفحه C هم چون از هر دو صفحه لینک گرفته، تعداد لینک بیشتری دارد و امتیاز آن هم بیشتر است. البته علاوه بر تعداد لینک مفهوم جهش تصادفی کاربر هم در پیج رنک تاثیر می‌گذارد که باعث هوشمندتر شدن این الگوریتم شده است.
معرفی نوار ابزار گوگل یا Google Toolbar
نوار ابزار گوگل یکی از ابزارهای کاربردی است که در سال 2000 معرفی شد! این نوار ابزار تعداد لینک‌های دریافتی یک صفحه را نشان می‌دهد و با توجه به سادگی الگوریتم‌های گوگل، هر چقدر تعداد لینک‌های دریافتی یک صفحه بیشتر بود رتبه بهتری هم در گوگل دریافت می‌کردند. همین مسئله باعث شده بود تا متخصصان سئو در همان سال‌های اول معرفی تمرکز ویژه‌ای روی استفاده از آن برای افزایش رتبه صفحات سایت خود داشته باشند. این سادگی رتبه‌بندی صفحات باعث شده بود تا رقابت خیلی ساده باشد و کاربر به اطلاعات موردنیاز خود دسترسی پیدا نکند. در نهایت، گوگل در سال 2014 این نوار ابزار را توسعه نداد و در سال 2016 هم آن را کنار گذاشت.
تأثیر پیج رنک در سئو و رتبه‌بندی سایت‌ها
تا اینجای مقاله متوجه شدید که پیج رنک در سئو و رتبه‌بندی سایت‌ها تاثیرگذار است اما تاثیرگذاری آن نسبت به گذشته کم‌رنگ‌تر شده است! اما دلیل آن چیست؟ در گذشته مدیران سایت‌ها متوجه شده بودند که اگر پیج رنک خود را افزایش دهند، قطعاً با همان کلمه کلیدی موردنظر در صفحه اول گوگل حضور پیدا می‌کنند. این موضوع چالش‌هایی برای گوگل به‌وجود آورده بود که باعث شد گوگل کمتر از فاکتور پیج رنک برای رتبه‌بندی سایت‌ها استفاده کند.
این چالش‌ها عبارتند از:
- تمرکز بیش از حد روی لینک‌سازی خارجی: سایت‌ها با توجه به اهمیت پیج رنک و نقش مهم لینک‌سازی روی آن، تنها به گرفتن بک‌لینک از سایت‌های مختلف اقدام می‌کردند و این مورد باعث شده تا کاربر به محتوای موردنظرش دست پیدا نکند.
- ایجاد انگیزه برای فروش بک‌لینک در سایت‌های مختلف: سایت‌هایی که رتبه‌های خوبی داشتند و پیج رنک آن‌ها بالا بود، اقدام به فروش بک‌لینک می‌کردند که این مسئله باعث شده بود لینک‌های بین سایت‌های غیرواقعی باشد. در نهایت گوگل هم نمی‌توانست محتوای باکیفیت و موردنیاز کاربران را در اختیار آن‌ها قرار دهد. در واقع تنها تمرکز سایت‌ها روی خرید و فروش بک‌لینک بود تا فروشندگان از آن درآمد کسب کنند و خریداران هم به رتبه‌های اول گوگل برسند.
- توجه نکردن به کیفیت محتوا: با توجه به این که الگوریتم پیج رنک بر اساس لینک‌های ورودی و خروجی پیج رنک را محاسبه می‌کرد و رتبه‌بندی سایت‌ها هم تنها بر همان اساس بود، سایت‌ها توجهی به کیفیت محتوا نداشتند و تنها تمرکزشان روی پیج رنک بود. در نهایت کاربران نمی‌توانستند به محتوای باکیفیت دست پیدا کنند و نیاز محتوایی آن‌ها برطرف نمی‌شد.
این موارد در کنار هم باعث شد تا پیج رنک دیگر مانند گذشته در رتبه‌بندی سایت‌ها موثر نباشد و گوگل کمتر روی آن تمرکز کند. در حال حاضر مفاهیمی مانند DA (Domain Authority) و PA (Page Authority) به‌وجود آمده است که نشان‌دهنده قدرت دامنه و صفحات سایت‌های مختلف است! این دو فاکتور عددی بین 0 تا 100 هستند که هر چقدر بالاتر باشد، نشان‌دهنده قدرت بیشتر است.
آیا گوگل هنوز از PageRank استفاده می‌کند؟
پس از کنار گذاشتن نوار ابزار گوگل در سال 2016 بسیاری از افراد فکر کردند که پیج رنک گوگل دیگر الگوریتمی موثر در رتبه‌بندی سایت نیست! در حالی که هنوز هم یکی از الگوریتم‌های مهم گوگل برای رتبه‌بندی صفحات مختلف است و نقش مهمی در آن دارد. البته از سال 2017 به بعد، نمایش عمومی پیج رنک از دسترس کاربران خارج شد که گوگل دلیل آن را سوء استفاده مدیران سایت‌ها در بحث فروش بک‌لینک دانست! در واقع سایت‌هایی که پیج رنک بالایی داشتند، با فروش بک‌لینک به سایت‌های دیگر به رشد آن‌ها هم کمک می‌کردند که در نهایت گوگل با غیرفعال کردن پیج رنک تاحدودی جلوی این اتفاق را گرفت.
با این حال هنوز هم نباید از تأثیر پیج رنک در سئو غافل شوید؛ چرا که یکی از فاکتورهای موثر در رتبه‌بندی است. البته دیگر مانند گذشته نیست و اهمیت آن بسیار کمتر شده است! چرا که الگوریتم‌های دیگری مانند RankBrain از طرف گوگل توسعه پیدا کردند که نقش مهم‌ترین در رتبه‌بندی سایت‌ها دارد. در نهایت، است بدانید که پیج رنک تنها عامل موثر در رتبه‌بندی سایت‌ها نیست اما تاثیر آن صفر نشده است. پیشنهاد می‌کنیم به‌جای تمرکز روی پیج رنک، روی دامین اتوریتی و پیج اتوریتی تمرکز کنید تا جایگزین بسیار خوبی به‌جای محاسبه پیج رنک است.
چرا PageRank هنوز در سال 2025 اهمیت دارد؟
یکی از مهم‌ترین سوالاتی که برای بسیاری از کاربران پیش می‌آید، این است که با وجود کم رنگ شدن اهمیت PageRank در چند سال اخیر هنوز هم باید روی آن تمرکز کرد؟ واقعیت این است که اهمیت این الگوریتم در رتبه‌بندی سایت‌های بسیار کمتر از گذشته شده است و گوگل تمرکز خود را روی فاکتورهای دیگری مانند تولید محتوای باکیفیت قرار داده است. با این حال، چرا PageRank هنوز در سال 2025 اهمیت دارد؟
با وجود آن که این الگوریتم اهمیت بسیار کمتری نسبت به گذشته دارد، اما گوگل هنوز هم از آن برای رتبه‌بندی سایت ها استفاده می‌کند. با توجه به رقابت سایت های مختلف در سئو، درست نیست که تمرکزتان تنها روی یک الگوریتم باشد اما نباید الگوریتم‌ها را هم نادیده بگیرید. هر چقدر هم که تاثیر یک الگوریتم کمتر شده باشد، باز هم در میدان رقابت با کسب‌وکارهای دیگر مهم است و باید به آن اهمیت دهید. با این حال پیشنهاد می‌کنیم به‌جای تمرکز روی PageRank گوگل، روی قدرت دامنه (Domain Authority) تمرکز کنید. در حال حاضر بسیاری از افراد دامین اتوریتی را جایگزینی برای پیج رنک گوگل می دانند که برای همه افراد هم قابل مشاهده است.
عواملی موثر در پیج رنک کدام هستند؟
اگر قصد افزایش پیج رنک سایت خود را دارید تا سایت شما از نظر الگوریتم گوگل PageRank بهینه‌تر باشد، موارد زیر به شما کمک زیادی می‌کند:
- تولید محتوای باکیفیت: یکی از مهم‌ترین عوامل موثر در افزایش پیج رنک، تولید محتوای باکیفیت است. امروزه تمام الگوریتم‌های گوگل روی تولید محتوا تمرکز ویژه‌ای کرده‌اند و با تولید محتوای ارزشمند و موثر می‌توانید به‌صورت طبیعی از سایت‌های زیادی بک‌لینک دریافت کنید که یکی از فاکتورهای مهم برای بهبود پیج رنک و استفاده از تأثیر پیج رنک در سئو است.
- تبادل لینک با سایت‌های معتبر: تبادل لینک با سایت‌های معتبر یکی دیگر از عوامل موثر در بهبود پیج رنک است که با استفاده از آن می‌توانید پیج رنک سایت و در نهایت، اعتبار سایت خود را در گوگل بهبود ببخشید.
- استراتژی قوی برای لینک‌سازی داخلی: لینک‌سازی داخلی یکی از بهترین استراتژی‌های سئو برای افزایش پیج رنک گوگل است. البته لینک‌سازی داخلی باید هدفمند، موثر و طبیعی باشد تا علاوه بر بهبود پیج رنک، برای کاربران سایت هم مفید باشد.
- استفاده از رپورتاژ آگهی در سایت‌های مرتبط: با دریافت رپورتاژ آگهی از سایت‌های مرتبط می‌توانید لینک‌سازی معتبر زیادی دریافت کنید و این مسئله به‌صورت مستقیم در بهبود پیج رنک موثر است.
- فعالیت در شبکه‌های اجتماعی برای کلیک کاربران روی لینک پروفایل: با فعالیت در شبکه‌های اجتماعی و انتشار محتوای جذاب و مفید می‌توانید کاربران را ترغیب به کلیک روی لینک‌های سایت خود کرده و از تأثیر پیج رنک در سئو استفاده کنید.
موارد بالا نقش مهمی در بهبود پیج رنک و بهبود رتبه سایت از نظر الگوریتم گوگل PageRank کنید! در واقع هر کدام از موارد بالا یکی از فاکتورهای پیج رنک هستند که به بهبود رتبه سایت کمک بسیار زیادی خواهد کرد. البته حواستان باشد که از تکنیک‌های سئو کلاه سیاه استفاده نکنید! چرا که در این صورت می‌توانید از سمت گوگل جریمه شدن و برگشتن به حالت عادی سایت زمان بسیار زیادی نیاز دارد.
جمع‌بندی معرفی الگوریتم پیج رنک
الگوریتم پیج رنک یکی از الگوریتم‌های مهم گوگل با عمر بیش از 25 سال است که نقش مهمی در رتبه‌بندی سایت‌ها دارد. با وجود آن که تأثیر پیج رنک در سئو کمتر شده است اما هنوز هم بسیاری از متخصصان آن را مهم می‌دانند. بنابراین دانستن نحوه عملکرد پیج رنک بسیار مهم است و با کمک فاکتورهای پیج رنک می‌توانید رتبه سایت خود را بهبود ببخشید! البته در حال حاضر بهتر است روی کیفیت محتوا و لینک‌سازی طبیعی تمرکز کنید تا الگوریتم‌های گوگل شما را به رتبه‌های اول منتقل کنند. در این مقاله به بررسی اهمیت الگوریتم گوگل PageRank در گذشته و اکنون پرداختیم و هر چیزی که لازم است در مورد آن بدانید را بررسی کردیم.
